Dieta kopenhaska — czy to skuteczny sposób na szybką utratę wagi?

Dieta kopenhaska zdobyła popularność dzięki związanym z nią obietnicom szybkiej utraty masy ciała. Zasady tej diety są bardzo restrykcyjne, a menu — niskokaloryczne i monotonne.

Zwolennicy twierdzą, że efekty są spektakularne, ale czy faktycznie warto podjąć takie wyzwanie? Czy dieta kopenhaska jest bezpieczna i zgodna z zasadami zdrowego odżywiania?

Jeśli zastanawiasz się nad rozpoczęciem tej diety, koniecznie czytaj dalej. Chcemy przedstawić Ci, jej założenia i rzeczywiste efekty. 

Zasady diety kopenhaskiej

Dieta kopenhaska to plan żywieniowy, który trwa dokładnie 13 dni. Wiele osób może nie kojarzyć oryginalnej nazwy tej specyficznej diety, a znać inne określenie — dieta 13-dniowa.

Jej główne założenia to drastyczne ograniczenie kalorii oraz ściśle określone posiłki. Każdy dzień diety obejmuje trzy posiłki: śniadanie, obiad i kolację, przy czym niektóre z nich mogą składać się z bardzo małych porcji. Zakazane są przekąski między posiłkami, a woda, czarna kawa i zielona herbata są jedynymi dozwolonymi napojami.

Podstawowe zasady diety kopenhaskiej:

• Śniadanie — bardzo skromne, często składające się jedynie z kawy i jednej kostki cukru.
• Obiad — zazwyczaj niewielka porcja białka (np. jajka, ryba, chude mięso) i warzyw.
• Kolacja — wygląda podobnie jak obiad, jednak często może być jeszcze bardziej ograniczona (np. tylko do warzyw).

Dieta ta opiera się na bardzo niewielkim spożyciu kalorii — od wręcz przerażających 200 kcal do zaledwie 900 kcal w ciągu dnia. Tak naprawdę to jedyny czynnik, który przyczynia się do obniżenia masy ciała. Chociaż utrata kilogramów w tak szybkim tempie dla niektórych faktycznie może być zachęcająca, to tak naprawdę jest bardzo poważnym zagrożeniem dla zdrowia.

Poza ścisłym kontrolowaniem spożycia kalorii w zasadach diety kopenhaskiej wymienia się także konkretne dozwolone produkty (głównie jaja, chude mięso i sałatę) i konkretny czas jedzenia posiłków (obiad między 12-14, kolację do 18).

Czy skrajnie niska kaloryczność, wybiórczość pokarmowa i okna żywieniowe nie brzmią, jak zbiór najgorszych mitów dietetycznych? Właśnie na nich opiera się kopenhaski model żywienia.

Skuteczność diety kopenhaskiej

Czy dieta kopenhaska faktycznie przynosi obiecane efekty? Choć wiele osób faktycznie odnotowuje szybką utratę wagi, warto zastanowić się, na ile trwałe są te rezultaty. Czy te 13 dni intensywnej diety przyniosą długofalowe korzyści? Zdecydowanie nie!

Szybka utrata wagi może prowadzić do efektu jo-jo. Jeśli jakimś cudem uda Ci się utrzymać tak restrykcyjne zasady przez prawie 2 tygodnie, to po powrocie do swoich poprzednich nawyków, Twoja masa ciała wzrośnie tak samo szybko, jak Twoja ochota na „zakazane” wcześniej produkty. Możesz spodziewać się powrotu do poprzedniej sylwetki, z dodatkowym bardzo dużym prawdopodobieństwem jeszcze większego przybrania na wadze.

Pamiętaj jednak, że kilogramy i kalorie to nie wszystko. Brak zrównoważenia w diecie kopenhaskiej może prowadzić do niedoborów witamin i składników mineralnych. W efekcie możesz nabawić się poważnych problemów ze zdrowiem (zaburzeń wynikających z braku niezbędnych substancji odżywczych). Należy również wspomnieć o uczuciu osłabienia, ciągłym zmęczeniu, nadmiernej senności, problemów z koncentracją i ogólnym pogorszeniu samopoczucia. Z dietą kopenhaską to bardziej niż pewne.

Co na to nauka? Dieta kopenhaska pod lupą

Przeprowadzono badanie, w którym dokładnie przeanalizowano różne jadłospisy opracowane na zasadach diety kopenhaskiej. Każdy z nich był niepełnowartościowy. Jedynym składnikiem, na który jadłospisy spełniały zalecane dzienne zapotrzebowanie, była witamina A. 

Poza tym diety obfitowały w cholesterol (z uwagi na dużą ilość jajek) i nie dostarczały odpowiednich ilości energii, białka, węglowodanów, tłuszczów, błonnika, witamin z grupy B, witaminy D, C i E oraz wapnia magnezu żelaza i cynku. Innych składników w tym badaniu nie brano pod uwagę, jednak nietrudno wywnioskować, że z tak ubogim menu również nie było ich w diecie w wystarczających ilościach.

Jeśli mimo tego kuszą Cię obiecywane efekty to pomyśl o ciągłym uczuciu głodu, braku satysfakcji z posiłków i monotonii. Czy to brzmi jak definicja zdrowej i zbilansowanej diety?

Czy dieta Kopenhaska jest zdrowa?

Zbilansowana dieta powinna dostarczać odpowiednią ilość kalorii, białka, tłuszczów, węglowodanów, witamin i składników mineralnych. Dieta kopenhaska tego nie zapewnia. Zdrowe odchudzanie to proces stopniowy, który wymaga trwałych zmian w stylu życia, a nie chwilowego ograniczenia kalorii. Regularne posiłki i różnorodność produktów są ważne dla utrzymania zdrowia, dobrego samopoczucia i satysfakcji z jedzenia.

Dieta kopenhaska jest bardzo ekstremalna, a przez to wręcz wyniszczająca. Istnieją znacznie zdrowsze i bardziej zrównoważone metody odchudzania.

Zbilansowana dieta, która opiera się na świeżych owocach, warzywach, pełnoziarnistych produktach, chudym białku i zdrowych tłuszczach, dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych i pomaga osiągnąć cele dietetyczne w zrównoważony sposób. Odpowiednie podejście, z nastawieniem, że proces odchudzania wymaga czasu, jest najskuteczniejszym sposobem na to, by budować zdrowe nawyki żywieniowe.

Bibliografia

1. Kołlajtis-Dołowy, A., Jeruszka-Bielak, M., & Wawrzyniak, A. (2019). Diety alternatywne, ich stosowanie w wybranych grupach osób oraz źródła informacji. Kosmos, 68(2), 185-200.
2. Paszek, U. Wnęk, D. (2021). Medycyna Praktyczna. Dieta kopenhaska. Pobranbe z: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_alternatywne/63673,dieta-kopenhaska
3. Krupa-Kotara, K., Grajek, M., Kulesza, A., Yanakieva, A., & Sas-Nowosielski, K. (2023). Motivations in weight reduction and undesirable eating behaviors among women with excessive body weight (Poland). Journal of Education, Health and Sport, 13(1), 161-172.
4. Jarosz, M., Rychlik, E., Stoś, K., & Charzewska, J. (2020). Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie (Vol. 83). Warsaw, Poland: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny.