Co jest dobre na zgagę — dieta i domowe sposoby

Wiele osób zna uczucie palenia za mostkiem, które niespodziewanie pojawia się podczas lub po posiłku. Mimo że zgaga to dość powszechna dolegliwość, nie każdy zdaje sobie sprawę, że właśnie tego objawu doświadcza. 

Jak zaradzić zgadze za pomocą diety oraz domowych sposobów? Czy można złagodzić jej objawy bez konieczności sięgania po leki? Poznaj sprawdzone metody na zgagę i zasady diety — Co jeść, a czego unikać, aby czuć się lepiej?

Czym jest zgaga — nie zawsze jest to refluks 

Zgaga to uczucie pieczenia i dyskomfortu w okolicach mostka, które wynika z cofania się treści żołądkowej do przełyku. To nie to samo co refluks żołądkowo-przełykowy, chociaż oba stany są ze sobą często mylone. 

Refluks jest przewlekłym stanem, podczas gdy zgaga może być epizodyczna i wywołana przez konkretne czynniki, takie jak dieta czy stres. Odczuwanie zgagi nie oznacza od razu choroby refluksowej, jednak jeśli objawy pojawiają się regularnie, warto skonsultować się z lekarzem.

Spośród najczęściej występujących przyczyn zgagi możemy wymienić:

• wspomniany już — refluks żołądkowo-przełykowy, 
• ciężkostrawne i obfite posiłki, 
• jedzenie ostatniego posiłku na krótko przed snem, 
• przewlekły stres, 
• palenie tytoniu, 
• ciąża (zwłaszcza w III trymestrze), 
• zaburzenia motoryki żołądka, 
• częste wymiotowanie (w wyniku choroby, przyjmowania leków, chemioterapii, zaburzeń odżywiania). 

Jak bez leków radzić sobie ze zgagą — produkty łagodzące i domowe sposoby

Kiedy poczujesz uczucie charakterystycznego pieczenia w przełyku, pierwszym wyborem nie zawsze powinno być sięganie po leki. Możesz wykorzystać domowe i proste sposoby — jednak uważaj — w internecie możesz natknąć się na pułapki, które niekoniecznie będą Ci służyć.

Zacznijmy od bezpiecznych i sprawdzonych metod.

Udowodnionym sposobem na łagodzenie pieczenia w przełyku jest zwyczajne picie wody. Zamiast szukać wymyślnych sztuczek na zgagę, zacznij od wypicia szklanki czystej niegazowanej wody, powoli i małymi łykami. Na niektóre osoby podobnie działają także przetwory mleczne i samo mleko. Jeśli doświadczysz pieczenia za mostkiem, sprawdź, czy zaliczasz się do tej grupy.

Do niedietetycznych sposobów radzenia sobie z nawracającą zgagą możemy zaliczyć także unikanie wysokie aktywności fizycznej w dni, kiedy dokuczają nam problemy i spanie w lekko podniesionej pozycji (nie na płasko, a np. na poduszce pod plecami).

Metodą, przed którą szczególnie przestrzegamy, jest picie sody oczyszczonej. Niekiedy można spotkać się z zaleceniami spożycia jej bezpośrednio z łyżeczki. Chociaż jest to sposób, który praktykują starsze pokolenia, to nie daj się na niego namówić. 

Czy jako dziecko robiłeś kiedyś sztuczne wulkany? A może już jako osoba dorosła, sprzątałeś przy użyciu „naturalnych” środków czystości? Przypomnij sobie, co dzieje się z sodą oczyszczoną, jeśli połączymy ją z kwasem (np. sokiem z cytryny lub octem). Zaczyna się bardzo intensywnie pienić. 

Czy wiesz, że w Twoim żołądku również znajduje się kwas — kwas solny? No właśnie. Spożycie sody na zgagę może nasilić problem pieczenia, powodować odbijanie się, wzdęcia i bardzo duży dyskomfort.

Dieta gdy cierpisz na zgagę

Soft

Lekka dieta dla osób z problemami trawiennymi.

Białko:

20-25%

Tłuszcze:

30-35%

Węgle:

45-50%

Cena od: 62.9 zł

Zamów Szczegóły

Dieta w problemach z nawracającą zgagą — co jeść, a czego unikać 

Umiejętne komponowanie codziennych posiłków to ważny element w walce z nawracającą zgagą. Jeśli będziesz wybierać odpowiednie produkty, możesz znacznie zmniejszyć częstość i intensywność objawów. 

Zaleca się, aby włączyć do swojej diety więcej pokarmów o niskiej zawartości tłuszczu i wysokiej zawartości błonnika — owoców, warzyw, pełnoziarnistych produktów zbożowych oraz chudego białka. 

Jeśli jednak już doświadczasz zgagi lepiej postawić na lekkostrawne i mniej obfite posiłki, które nie będą zalegały długo w żołądku — tutaj sprawdzą się drobne kasze, białe pieczywo, przetarte owoce, gotowane warzywa, chudy nabiał, drób i kontrolowane ilości olejów roślinnych. 

Temperatura i czas posiłku także są ważne. Zbyt gorące lub zbyt zimne potrawy mogą nasilać zgagę. Podobnie — długie (kilkugodzinne) odstępy czasu między posiłkami i (jak już pisaliśmy) jedzenie tuż przed snem. 

Istnieje również lista żywności, której spożycie warto ograniczyć lub wyeliminować. Należą do nich: 

• alkohol (szczególnie białe wino i piwo) 
• napoje gazowane 
• cytrusowe owoce i soki 
• czekolada 
• produkty tłuste i smażone

Te produkty mogą zwiększać produkcję kwasu żołądkowego lub osłabiać dolny zwieracz przełyku, co będzie prowadzić do cofania się treści żołądkowej.

Możemy wymienić także te produkty, które tylko u niektórych osób będą nasilać problem zgagi. Należą do nich:

• mleko i przetwory mleczne — to nie pomyłka, u niektórych łagodzą, a u innych mogą powodować zgagę, 
• kawa,
• herbata,
• pomidory i przetwory pomidorowe, 
• ostre przyprawy, 
• słone pokarmy.

Pamiętaj, że każdy organizm jest inny, a to, co pomaga jednej osobie, może nie zadziałać u drugiej. Warto eksperymentować z dietą i obserwować, które pokarmy wpływają korzystnie na Twoje samopoczucie, a które wydają się pogarszać objawy.

Leki (IPP) a dieta — na co należy uważać? 

Inhibitory pompy protonowej (IPP) to popularne leki stosowane w leczeniu przewlekłej zgagi, choroby refluksowej i wrzodów żołądka. Chociaż są skuteczne w redukcji produkcji kwasu żołądkowego, ich długotrwałe stosowanie może wiązać się z pewnym ryzykiem, zwłaszcza w kontekście niedoborów pokarmowych. 

Przyjmowanie IPP może prowadzić do zmniejszenia wchłaniania niektórych kluczowych składników odżywczych — magnezu, wapnia, żelaza i witaminy B12. Zmniejszona kwasowość żołądka, spowodowana działaniem tych leków, utrudnia rozkład i absorpcję wymienionych substancji. 

Jeśli zmagasz się z nawracającą zgagą, warto skonsultować się z lekarzem. Zwróć uwagę na to, że pieczenie w przełyku nie jest chorobą samą w sobie, a jedynie objawem pewnych procesów, które zachodzą w Twoim układzie pokarmowym. Skuteczna diagnostyka, wdrożenie odpowiedniego postępowania, przyjmowanie dobranych leków i ewentualna suplementacja pomogą Ci zadbać o swoje zdrowie i pożegnać problem zgagi.  

Bibliografia 

1. Banks, M., & Brytania, W. (2009). Choroba refluksowa przełyku: najnowsze badania i postępowanie. Clinical Medicine, 6(9).
2. Rapiej-Szczęsna, M. (2022). Nerwica przełyku–czym jest i czy ucisk w gardle da się wyleczyć?.
3. Kurier Medyczny. Gastroenterologia. (2022) Nie każda zgaga to refluks. Pobrane z: https://www.termedia.pl/Journal/-147/pdf-47166-10?filename=KM_3-2022_str_28-29.pdf
4. Dziardziel, P., & Formanowicz, D. (2020). Jakość życia a stosowanie diety u osób z refluksem żołądkowo-przełykowym. In Forum Zaburzeń Metabolicznych (Vol. 11, No. 4, pp. 165-172).
5. Janik, A., Wacławska, M., Drabik, J., Natochina, Y., Jaworska, G., Balicki, D., & Zardzewiały, W. Choroba refluksowa przełyku. Dietoterapia i styl życia w rozwoju i leczeniu choroby. Problemy nauk medycznych dawniej i dziś, 27.
6. Ciborowska, H., & Dietetyka, R. A. (2007). Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 359, 465-469.