Afrodyzjak w jedzeniu — jakie produkty działają?

Afrodyzjaki — naturalny sposób na poprawę witalności i interesująca alternatywa dla suplementów diety. Jednak czy faktycznie wywołują oczekiwany wpływ? 

Zastanawiasz się, które produkty naprawdę działają? Chociaż najczęściej w tym kontekście myślimy o ostrygach, to lista afrodyzjaków w żywności jest znacznie dłuższa. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej.

Czym jest afrodyzjak?

Afrodyzjaki to żywność z wysoką zawartością składników, które wykazują wpływ na zwiększenie popędu seksualnego. Nazwa pochodzi od Afrodyty — greckiej bogini miłości.

Stosowanie afrodyzjaków ma długą historię. Już w starożytnym Rzymie i Grecji używano różnych ziół i przypraw, aby poprawić libido i wpływać na płodność. Na innym krańcu świata, w Chinach i Indiach, afrodyzjaki były nieodłączną częścią tradycyjnej medycyny. 

Współczesne zainteresowanie afrodyzjakami wynika z poszukiwania naturalnych sposobów na poprawę życia seksualnego. Coraz częściej staramy się sięgać po alternatywy dla farmakologicznych środków. Czy słusznie?

Jak działają afrodyzjaki?

Afrodyzjaki mogą wpływać na organizm na różne sposoby, w zależności od ich składu chemicznego i mechanizmów działania substancji zawartych w konkretnym produkcie.

Jednym z najważniejszych efektów afrodyzjaków jest zwiększenie produkcji hormonów płciowych (testosteronu i estrogenów), które biorą czynny udział w regulacji libido i funkcji seksualnych. Dodatkowo wiele afrodyzjaków może poprawiać ukrwienie narządów płciowych — ważne dla osiągnięcia i utrzymania erekcji u mężczyzn oraz zwiększenia wrażliwości u kobiet. Przykładem substancji wspomagających ten proces jest L-arginina, która rozszerza naczynia krwionośne, zwiększając tym samym przepływ krwi.

Inną kwestią jest wpływ danych produktów na neuroprzekaźniki (serotoninę i dopaminę) — substancje produkowane w organizmie, które regulują nastrój, emocje oraz poziom energii. Afrodyzjaki, które wykazują właściwości zwiększające poziom tych neuroprzekaźników, mogą poprawiać nastrój i ogólną satysfakcję z życia seksualnego.

Zadajmy sobie jednak inne ważne pytanie. Czy afrodyzjaki będą działać zawsze? Niestety nie wystarczy jedynie włączyć do codziennej diety produktów z listy — to byłoby za proste. W pierwszej kolejności należy zadbać o zdrowy styl życia. Najpierw pełnowartościowa dieta, dodatkowa aktywność, higiena snu i umiejętność odpoczywania, a dopiero potem dodatkowe działanie — jakim może być uwzględnienie afrodyzjaków w codziennym menu. 

Afrodyzjaki w diecie 

Wyróżnia się kilka klasyfikacji afrodyzjaków. Dzieląc je na grupy, wykorzystuje się różne podziały, które uwzględniają nie tylko skład chemiczny, ale także bardziej psychologiczny wpływ danego produktu. W literaturze można znaleźć informację na temat grupowania afrodyzjaków pod względem kształtów (afrodyzjaki analogiczne) czy skojarzeń (afrodyzjaki skojarzeniowe). Nie zawsze są one związane z naszą dietą. 

My jednak skupimy się na aspekcie żywienia — niżej znajdziesz popularne afrodyzjaki i wyjaśnienia ich potencjalnego wpływu na organizm. 

Produkty roślinne o działaniu afrodyzjakalnym

Czekolada

Czekolada, zwłaszcza ta o wysokiej zawartości kakao >80%, zawiera fenyloetyloaminę — związek chemiczny, który działa jak naturalny stymulant, zwiększając wydzielanie endorfin w mózgu. Uczucie, które wywołuje, porównywane jest z tym, którego doświadczamy podczas zakochania. 

To właśnie te substancje są odpowiedzialne za uczucie szczęścia i euforii. Ponadto czekolada wpływa na poziom serotoniny, która poprawia nastrój i może zwiększyć libido. Gorzka czekolada dostarcza także magnez, który wspiera funkcjonowanie układu nerwowego.

Żeń-szeń

Żeń-szeń zawiera ginsenozydy, które wpływają na centralny układ nerwowy — poprawiają odczuwalny poziom energii i wytrzymałości. Badania wykazują, że żeń-szeń może poprawić funkcje seksualne u mężczyzn, w tym jakość erekcji. Jest również adaptogenem — pomaga organizmowi radzić sobie ze stresem. 

Żeń-szeń to produkt, który w Polsce najczęściej możemy spotkać pod postacią suplementów diety. Zanim jednak zdecydujesz się na przyjmowanie tego (lub jakiegokolwiek innego) preparatu, upewnij się, że nie masz ku temu żadnych przeciwwskazań. 

Maca

Maca to roślina pochodząca z Peru. Jest znana ze swoich właściwości zwiększających libido. Zawiera makamidy, które są związkami chemicznymi wpływającymi na układ hormonalny. Badania pokazują, że maca może zwiększać popęd seksualny zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. 

Tribulus terrestris

Tribulus terrestris — buzdyganek naziemny — jest rośliną wykorzystywaną w medycynie tradycyjnej jako afrodyzjak. Zawiera saponiny steroidowe (protodioscynę i protogracilinę), które wpływają na zwiększenie poziomu testosteronu oraz korzystnie oddziałują na produkcję androgenów. Dzięki temu może poprawiać libido i funkcje seksualne — zwłaszcza u mężczyzn. 

Awokado

Awokado to produkt, który w łatwy sposób można włączyć do codziennej diety. Jest bogate w witaminy E i B6 — składniki, które pełnią ważne funkcje w produkcji hormonów płciowych. Witamina E jest silnym antyoksydantem, który chroni komórki przed stresem oksydacyjnym (duże znaczenie dla zdrowia reprodukcyjnego). Witamina B6 wspiera syntezę serotoniny i dopaminy — o roli tych neuroprzekaźników pisaliśmy przy okazji omawiania ogólnego wpływu afrodyzjaków na organizm. 

Inne produkty roślinne uznawane za afrodyzjaki

• Seler
• Grzyby (zwłaszcza trufle)
• Imbir
• Cynamon
• Wanilia
• Goździki
• Gałka muszkatołowa,
• Pokrzywa
• Rozmaryn 
• Mięta

Produkty zwierzęce jako afrodyzjaki

Afrodyzjaki od wieków budzą fascynację i ciekawość. Wiele z nich pochodzi z produktów zwierzęcych, które nie tylko dostarczają niezbędnych składników odżywczych, ale również mogą wpływać na libido i witalność seksualną.

Ostrygi

Chociaż w Polsce nie są to popularne produkty, to w tej kategorii nie sposób jest ich nie omówić. Ostrygi są jednym z najbardziej znanych afrodyzjaków na całym świecie — głównie dzięki wysokiej zawartości cynku. Ten składnik mineralny jest niezbędny do produkcji testosteronu, wspiera zdrowie prostaty i poprawia jakość spermy. 

Jajka

Jajka (w kontekście afrodyzjaków wskazuje się szczególnie te przepiórcze) od wieków uważane są za symbol płodności. Bogate w białko, witaminy B5 i B6, mogą pomóc w regulacji poziomu hormonów i redukcji stresu, co pośrednio wpływa na libido.

Tłuste ryby morskie 

Tłuste ryby morskie — znacznie łatwiej dostępne produkty. Łosoś, makrela, śledź czy szprotki to gatunki ryb, które są bogate w kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe wspierają zdrowie układu sercowo naczyniowego i mają silne działanie przeciwzapalne.

Mięso

Czerwone mięso (wołowina i jagnięcina) dostarcza dużych ilości żelaza, cynku i białka. Te składniki odżywcze są niezbędne dla produkcji hormonów oraz utrzymania siły i witalności. Tutaj jednak warto zachować umiar. Chociaż czerwone mięso może być uznawane za afrodyzjak, to jego nadmierna ilość w diecie może sprzyjać spożyciu zbyt dużej ilości nasyconych kwasów tłuszczowych oraz zwiększać ryzyko rozwoju nowotworów — jeśli już sięgamy po ten produkt, warto robić to sporadycznie i wybierać gatunki dobrej jakości o niskiej zawartości tłuszczu (np. polędwicę). 

Afrodyzjaki — inne produkty pochodzenia zwierzęcego 

Produkty zwierzęce jako afrodyzjaki to bardzo rozbudowany temat pełen niuansów — często wynikających z kultury, a niekoniecznie z kwestii potwierdzonych naukowo. Wiele z tych przekonań ma swoje korzenie w tradycji i folklorze, a współczesne badania często jednoznacznie nie potwierdzają ich korzystnego działania na zdrowie seksualne. 

Wymienione wyżej produkty z kategorii afrodyzjaków pochodzenia zwierzęcego zostały wybrane z myślą o dzisiejszych realiach. W dostępnych źródłach podaje się także bardziej egzotyczne produkty, które zaliczane są do afrodyzjaków, m.in.: 

• kawior, 
• móżdżek, 
• raki, 
• ślimaki, 
• dziczyznę, 
• larwy os,
• mięso węży,
• mięso żółwi.

Te produkty często nie goszczą na naszych stołach. Czy należy to zmieniać? Eksperymentowanie z egzotyczną żywnością warto praktykować jedynie w kontekście poszerzania doświadczeń kulinarnych — niekoniecznie po to, by wspierać swoje libido. Zdecydowanie lepiej postawić na dobrze zbilansowaną dietę — to racjonalne żywienie jest podstawą zdrowia, także seksualnego. 

Bibliografia 

1. Matławska, I. (2019). Afrodyzjaki roślinne. Herbalism, 5(1), 63-76.
2. Puchałowicz, K., & Chlubek, D. (2018). Fenyloetyloamina i anandamid–naturalne psychostymulanty. Farm Pol, 74(7), 405-410.
3. Wolski, T., Baj, T., Ludwiczuk, A., Sałata, M., & Głowniak, K. (2009). Surowce posiadają właściwości adaptogenne oraz szacunki zawartości adaptogenów w ekstraktach i preparatach z rodzaju panax. Postępy Fitoterapii .
4. Grdeń, M., & Gramza-Michałowska, A. (2017). Maca (Lepidium meyenii)–właściwości prozdrowotne. Nauka Przyroda Technologie, 11(1), 3.
5. Bojarowicz, H., & Dźwigulska, P. (2012). Suplementy diety. Część II. Wybrane składniki suplementów diety oraz ich przeznaczenie. Hygeia Public Health, 47(4), 433-441.
6. Szałabska-Rąpała, K., Bramora, P., Borymska, W., Kaczmarczyk-Sedlak, I. (2021). Rola roślinnych antyoksydantów w prewencji zaburzeń męskiego układu rozrodczego wywołanych powikłaniami cukrzycowymi. XXVI KONFERENCJA NAUKOWA WYDZIAŁU FARMACEUTYCZNEGO.  28 – 29 stycznia 2021 r.
7. Klimczak, A., Możdżan, M., & Malinowska, K. (2016). Przeszłość afrodyzjaków? The past of aphrodisiacs?. Journal of Health Study and Medicine, 2, s. 103-116. 
8. Kujawska, M. (2015). Afrodyzjaki dla mężczyzn, środki antykoncepcyjne dla kobiet–na marginesie badań nad ziołolecznictwem wśród imigrantów paragwajskich mieszkających w Misiones w Argentynie. Etnobiologia Polska, (5), 51-66.